فرهنگ و مقوله پدافند و آفند
فرهنگ و مقوله پدافند و آفند
محمد حسن صنعتی
سخن اول اینکه فرهنگ خود به مثابه سرمایه ای که جامعه را به فرهیختگی و توانایی های درون زا نائل می کند باید در دستور کار جدی نظام باشد و برعکس آنچه استنباط می شود ، مورد التفات و عنایت مستمر و ریشه ای باشد. دیگر اینکه ما امروزه با واقعیت تهاجم فرهنگی یا جنگ نرم مواجه ایم . این یعنی بر خلاف سالهای دفاع مقدس نمی توان به سهولت دشمن رادید و بجا آورد.به عبارتی میدان پیچیدگی هایی دارد که در نگاه اول خود را نشان نمی دهد و تنها زمانی که از همه دوندگی هایمان نتیجه نمی گیریم می توانیم حدس بزنیم که مسائل و چالشها ریشه دارتر از آن هستند که بشود تصور کرد.می توان گفت به عنوان تدبیر باید نگاه را نسبت به تلقی های این میدان تغییر داد و پذیرفت که توش و توان نرم افزاری موجود اگر به سمت تقدم بخشی پدافند بر آفند سوق داده شود ممکن است بهتر بتوانیم از عهده کارزار موجود برآییم. به عبارتی تقدم بخشیدن پدافند بر آفند در عرصه فرهنگ ،نوعی واکسیناسیون فرهنگی به عنوان طرح میان مدت و بلند مدت و قوی سازی بنیه به عنوان طرح بلند مدت است.باید افزود که در مسائل فرهنگی نمی توان قائل به طرح کوتاه مدت بود چرا که شکل گیری یا زوال فرهنگ ،فرآیندی تدریجی و زمان بر است . به بیانی برنامه های آن بیش از آنکه پروژه باشند پروسه اند.
اما در مقام مرور آنچه واقعیت است باید گفت:
قوتها عبارتند از: زیرساخت ذهنی دینی، نجابت، علم دوستی،خردورزی ،مطالبه گری
ضعفها عبارتند از:زمینه خودباختگی،ضعف خودشناسی، کم همتی،استبداد رای، بی هدف بودن
فرصتها عبارتند از: استعدادآموزشی، بنیه علمی، مورد رصد ملتها بودن،جوانی جمعیت
تهدیدهاعبارتند از: فقدان مهندسی آموزشی، فقدان بودجه ریزی علمی، بروز تحرکات فکری و اجتماعی ناهماهنگ، منفی شدن نرخ رشد جمعیت.
با این اجمال پیشنهاد می کنیم:
1) با تعمیق باورهای دینی و تبیین ابعاد پنهان اما زیرساختی فساد در غرب و شرق،از طریق توسعه آموزشی مهندسی شده ،ناظر به نیازها ،حرکت هماهنگی در مسیر اعتلای فرهنگی به وجود آید.
2) با توسعه ارزشهای اخلاقی فردی وتلاش برای بارزکردن قابلیتهای خودی، قدرت علمی ناظر به رشدی متوازن و فراگیر افزایش یابد و بضاعتهای میدان معطوف به مواضع اولویت دار شود.
3) گرایش عمومی جامعه به دانایی ، سرمایه ای ست که در صورت انجام یک آسیب شناسی و آفت یابی دقیق در باب علل نوعی تقاعد و بلکه فشلی روبه شیوع، می توان به مدد آن ایران را به مثابه کشور سرآمد در کسب و نشر علم شناساند و البته به موازات ، با جلوگیری از اظهار نظرهای غیر کارشناسانه، ظرفیتهای پیشرفت و ارتقا را از خارج و داخل در مسیر رویکردهای اصلی هدایت نمود.
4) آمیزه ای از خردورزی و مطالبه گری باید به مقابله نوعی استبداد رای آلوده به بی هدفی برآید . در این مقابله، جوانی ملازم با صداقت و توانمندی ، سرمایه ای ست که باید با تلاش برای جوان سازی جمعیتی، بر پتانسیل های آن افزودو از آن در مسیر مواجهه موثر با چالشهای مزمن و شکل دهی آینده مطلوب سود برد.
